Trijnreis

Maart, april 2020

Dit voorjaar blijven we ons herinneren als een bijzonder voorjaar. We hadden hele andere plannen om te vieren dat we in 75 jaar vrijheid leven. Dat we na 5 jaar in oorlog en onderdrukking te hebben geleefd onze vrijheid weer kunnen beleven. Dat het al 75 jaar is voelt als vanzelfsprekend en juist in deze periode voelen we een heel klein beetje wat het moet zijn geweest om je vrijheid niet te hebben. Ik zeg expres een heel klein beetje omdat we ons herkennen in beperkingen zoals niet naar buiten als het niet nodig is, maar we mogen nog best een rondje met de hond lopen. We geven elkaar geen hand of een knuffel, maar we spreken elkaar nog wel via telefoon of andere sociale media. De mensen die in de verpleeghuizen wonen en zijn opgesloten, krijgen geen bezoek. Gelukkig zijn er toch heel veel spontane ideeën van mensen die buiten voor ze zingen, draaiorgels en bloemen die bezorgd worden.

We voelen en zijn beperkt in ons leven, maar we kennen geen honger. Erger nog er is zoveel eten en drinken waardoor mensen hamsterneigingen krijgen. We kennen geen direct gevaar van een vijand die macht over ons willen hebben. Het gevaar zit in een ziektekiem die ons vreselijk ziek maakt en in het ernstigste geval overlijden tot gevolg kan hebben. We kunnen niet naar buiten, maar zijn geen ondergrondse bewegingen nodig, geen Radio Oranje met illegale uitzendingen. Geen verdwaalde kogels die het leven van een jong meisje verwoesten. Dit alles maakt wel dat ik mij nog meer dan anders bewust ben dat we blij mogen zijn in de tijd waarin we leven. We voelen nu allemaal wel een zware beperking en eigenlijk is het niks in vergelijking voor diegenen die een oorlog hebben meegemaakt.

En hoe gaat het dan in het gemeentehuis als er een pandemie is, zal je denken. We spreken op dit moment van een GRIP 4. Ten eerste is de bevoegdheid over de crisisbeheersing belegt bij het Regionaal Crisisteam. De bevoegdheid is belegd bij de regionale bestuurders. In ons geval is de burgemeester van Zwolle het bevoegde orgaan. In het regionaal crisisteam, die elke week bij elkaar komt, zitten alle burgemeesters uit de regio, een afvaardiging van de GGD, ziekenhuisbestuurder van Isala, adviseurs openbare orde en veiligheid en communicatieadviseurs. Hier is bijvoorbeeld de eerste noodverordening besluitvormend besproken na de oproep vanuit het Rijk op zondag 15 maart. De vertaling van het regionale crisisteam gaat naar het gemeentelijk crisisteam. In het gemeentelijk crisisteam is de bevoegdheid belegd bij de burgemeester. Naast de burgemeester zit de locoburgemeester, de gemeentesecretaris, communicatieadviseur, de openbare orde adviseur en de griffier. Aanvullend sluit ik, als wethouder met gezondheidszorg in mijn portefeuille, soms ook aan. Het college is niet meer bevoegd in het nemen van beslissingen. Als voorbeeld het vaarverbod wat met de Pasen in Giethoorn heeft gegolden. Dit is een besluit van het regionale crisisteam (wat is ingebracht door het gemeentelijk crisisteam). Er is wel afstemming met het college en ook de belangrijke zaken worden teruggekoppeld.

Bevoegd of betrokken zijn twee verschillende dingen en toch loopt het in deze tijd wel een beetje door elkaar. Vanaf de eerste dag dat de scholen en de dagopvang gesloten moesten worden, maak ik mij zorgen over de kwetsbare inwoners. Kinderen die structuur hebben door elke dag naar school te gaan hebben een hele andere dag invulling waarbij er ook veel van ouders wordt gevraagd. Wat kunnen we daar aan doen? Wat moeten we daaraan doen? Hoe gaat het met de mensen die hun baan verliezen. Hoe gaat het met hun financiën? Hebben ze een klein spaarpotje om een periode op te vangen? En dan alle maatschappelijke organisaties waarbij de activiteiten stilvallen. Weg structuur, weg de wekelijkse zangavond, weg sportactiviteiten, weg kookavonden, weg gezelligheid. Hoe eenzaam worden onze mensen?

Natuurlijk kun je alles niet oplossen, maar wel continue informeren hoe gaat het. Daarnaast zijn er in de organisaties nieuwe structuren opgezet. De 24 uur opvang voor kinderen waarbij ouders in cruciale beroepen werkzaam zijn, is geregeld. Maar ook kinderen die in kwetsbare situaties zijn kunnen naar de opvang of naar school. Er is wekelijks contact met de scholen en er is een structuur bedacht wie, welke actie op zich moet nemen om de noodopvang te regelen. De onderwijzers hebben contact met de leerlingen. Er is in korte tijd een digitale werkwijze ontwikkeld om de kinderen toch les te kunnen geven in hun eigen omgeving. Daar waar nodig stelt de gemeente laptops ter beschikking.

Onze partner in het voor veld, Sociaal Werk de Kop pakt op een mooie manier haar rol. Nieuwe initiatieven, zoals digitaal sporten. Er zijn brieven gestuurd naar de zorgaanbieders, huisartsen en scholen met de boodschap we zijn er voor de mensen waar u zich zorgen over maakt.
Er is contact met onze partner NoordWestGroep om te vragen hoe het met de mensen gaat. Ik heb zelf ook wekelijks contact met de directeur. En zo weet ik inmiddels dat 70% van de mensen aan het werk is omdat ze graag de structuur willen behouden van dagelijks ritme en contact.
Zo heb ik ook contact met de kringloopwinkel en waardeer ik hun inzet om juist de mensen te willen ondersteunen in dagritme zodat zij bij verveling niet terugvallen in ongezonde gewoontes. Ik sta ook in nauw contact met de voedselbank. Is er geen grotere aanloop en hoe gaat het met de uitgifte? Inmiddels ben ik elke week vrijwilliger en breng ik een aantal pakketten weg.
Daarnaast heb ik contact met zorgaanbieders. Ook daar zie ik grote betrokkenheid. Ze zoeken naar nieuwe manieren van cliënten ondersteunen.
En de vraag hoe gaat het met de doorbetaling is voor iedereen aan de orde. We kiezen ervoor om zoveel mogelijk doorbetalingen te doen aan onze partners ook al zijn de resultaten misschien anders dan afgesproken.

Op bestuurlijk niveau denken we in scenario’s op de langere termijn. Wat als deze situatie nog maanden aanhoudt? Komen er meer mensen in de financiële problemen en wat moeten we als gemeentelijke organisatie daarvoor doen? Worden er meer hulpvragen bij de jeugdconsulenten gesteld en zijn we daar dan klaar voor? En uiteraard denken we na over de financiële gevolgen voor ons als gemeente.

Uit alles wat er nu speelt komen ook mooie dingen naar boven. Er ontstaan prachtige dingen zoals de straatbingo in Steenwijkerwold waar Jannes het initiatief voor neemt en Jannes die twee keer in de week een uitzending maakt via de SLOS. Er staan nieuwe vrijwilligers op, die hulp aanbieden of nieuwe inzamelacties opzetten voor de voedselbank. Ook zijn er acties gestart om de lokale ondernemer te steunen. Buurtbewoners die boodschappen doen en/of koken voor elkaar. Kinderen kunnen nu beren zoeken in de buurt. En zo zie je veel mensen druk bezig om de tuin zomer klaar te maken, ook mijn man en onze zoon hebben de smaak te pakken. En als het weer het toelaat kunnen we in onze tuin lekker buiten zitten. Ik heb niks te klagen. Ik hoop dat het met jullie ook goed mag gaan.

Blijf gezond, let op jezelf en daarmee ook op elkaar.

“Als je vertrouwen hebt, hoef je niet de gehele trap te zien om de eerste stap te zetten.” (Martin Luther King)

Trijn Jongman