Hernieuwd Perspectief

De Coronacrisis heeft een grote impact op onze samenleving. De maatregelen doen veel met het op het welbevinden van onze inwoners. Ook hebben de maatregelen een grote impact op ondernemers uit heel onze gemeente. En we zijn nog niet klaar met de gevolgen van de crisis.
De financiële situatie van deze gemeente in een notendop: een oplopend tekort voor een groot deel afkomstig uit het sociaal domein en een coronacrisis die vraagt om een grondige herprioritering van de ambities van dit college. Helaas spreken wij nu niet over de concreet financiële richting, maar over de principes die richtinggevend zijn voor de financiële keuzes die dit college moet gaan maken bij het opstellen van de meerjarenbegroting.

Wij willen dit moment graag gebruiken om onze waardering uit te spreken voor de wendbaarheid en flexibiliteit van de mensen in gemeentelijke organisatie in de afgelopen maanden. De inrichting van een crisisorganisatie voor het nemen van maatregelen en de ondersteuning van inwoners en ondernemers heeft veel gevraagd van het bestuur en de medewerkers. Dank daarvoor. Ook een kritische noot naar dit college; uw communicatie ging veel over de goede maatregelen die u heeft ingezet voor de ondersteuning van ondernemers in Giethoorn en de rest van onze gemeente. Wij maakten ons zorgen over het welbevinden van inwoners voor wie deze crisis van extra hard aankomt: eenzaamheid bij kwetsbare ouderen, de onzekerheid bij mensen met een tijdelijk arbeidscontract of zij hun werk nog zouden behouden, de multifunctionele centra: zouden zij overeind blijven? Gelukkig lezen we mu in het hernieuwd perspectief drie sociale kernthema’s voor de resterende bestuursperiode.

Kort gezegd: U heeft gekozen voor drie kernthema’s voor de resterende periode die de PvdA uitstekend passen. ‘Een vitale lokale samenleving’, ‘wie het nodig heeft ontvangt basiszorg’ en ‘herstel van de economie en werkgelegenheid’ zijn thema’s die onze partij bij voortduring aan de kaak stelt en die in de gegeven omstandigheden cruciaal zijn. Ik ga u zeggen welke focus wij vinden dat u zou moeten kiezen met deze drie thema’s. Wij vinden dat de sociale cohesie in Steenwijkerland hierbij prioriteit moet hebben. Mensen hebben anderen nodig in het leven: de 1,5 metersamenleving heeft een extra negatieve impact op het contact wat mensen met elkaar hebben. We hebben elkaar nodig voor ons welbevinden. Het ontberen van sociaal contact heeft een enorme negatieve impact op ons welbevinden: mensen kunnen inderdaad ziek worden of zelf overlijden als gevolg van eenzaamheid. Dat betekent ook dat we keuzes moeten gaan maken en dat we wellicht niet meer alle doelstellingen kunnen realiseren. Bij het maken van deze keuzes gaan wij voor mensen, voor onze inwoners, voor het sociale fundament in onze samenleving. Mogelijkheden om elkaar te ontmoeten bij verenigingen, bij dorpshuizen et cetera moeten overeind blijven en ondersteund worden. In dat licht steunen wij uw idee voor een Fonds Vitale lokale samenleving, ook als dat mogelijk leidt tot een negatief saldo in 2020. Van belang is dat met dit fonds de sociale structuren overeind blijven. Dit betekent dat we breed moeten inzetten voor wat betreft de sectoren die een aanvraag kunnen doen: niet alleen de sportverenigingen en grote multifunctionele centra moeten in aanmerking komen voor een aanvraag maar dorpshuizen in kleine kernen, andere verenigingen die die aantoonbaar bijdragen aan het sociale fundament van onze samenleving horen daarbij. Het gaat hierbij om gemeenschapsgeld, dus dat moet goed besteed worden. Aanvragers moeten met een goed plan komen, en het fonds mag wat ons betreft niet gebruikt worden voor plannen die al op de plank lagen maar in normale omstandigheden ook niet uitgevoerd konden worden. Denk in een vroeg stadium mee met de aanvrager zodat helder is wat wel en niet verwacht kan worden.

Herprioritering betekent keuzes maken. U geeft aan dat u een aantal ambities wilt temporiseren. Het gaat ons aan het hart dat het museumproject Steenwijk geprioriteerd wordt. Cultuur is een belangrijk goed: het inspireert en verbindt ons. Wij willen u oproepen om ondanks het temporiseren van dit project vooral te kijken wat er wel door kan gaan, wanneer dat niet direct een financiële claim legt op de begroting. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de bestuurlijke samenwerking van de musea. Temporiseren mag niet betekenen stilleggen: blijf met partijen in gesprek over wat er wél kan.
Ten aanzien van de (basis)zorg voor wie dat nodig heeft: u wilt extra inzetten op preventie en schuldhulpverlening. Dat is wat ons betreft niet alleen gerechtvaardigd maar dat is cruciaal. Ik heb eerder al aangegeven dat we niet alleen moeten inzetten op de “achterkant”, maar juist moeten inzetten op het verstevigen van het sociale fundament van onze samenleving, mensen in het voorliggend veld helpen en ondersteunen waar nodig en waar mogelijk. Sociaal werk de Kop doet daar uitstekend werk in. Het is te plat om te zeggen dat dat nu niet direct geld oplevert aan de achterkant. Het is bouwen aan een duurzaam veerkrachtige sociale samenleving, bouwen aan samenleving die het welbevinden van haar inwoners stimuleert, en uiteindelijk vertaalt zich dat hopelijk ook in financiële zin.

Uw focus in de resterende deel van de bestuursperiode is op uitvoering. In het programma Samenredzaam lezen we dat bijvoorbeeld dat de uitvoering van het akkoord Samen voor Ryan prioriteit krijgt. Wij ondersteunen dat van harte. Van papier nu naar het ‘echte werk’. Onze oproep blijft ook om de Omgekeerde Toets prioriteit te geven in de integrale toegang sociaal domein. U heeft daar ongetwijfeld ook tijdens de crisis ervaring mee opgedaan. Graag willen wij na het zomerreces met u in gesprek om deze ervaringen te evalueren, samen met de bevindingen van de Sociaal Ombudsvrouw. Herprioriteren betekent keuzes maken: wij lezen dat u de werkzaamheden ten aanzien van de inclusieagenda en regenbooggemeente opschort. Dat is voor ons niet zonder meer aanvaardbaar. Wij willen van u weten waarom u deze keuze maakt, kost de uitvoering teveel geld? Wanneer denkt u de werkzaamheden te gaan hervatten. Kunnen meedoen in onze samenleving is cruciaal voor het welbevinden en voorkomt problemen op langere termijn. Ook dat is inzetten op preventie.

Ten aanzien van uw voorstel voor het continueren van de investeringen van het programma Duurzaam (Be)leefbaar Toerisme willen wij u meegeven dat wij deze afweging zullen maken in het licht van de andere keuzes die dit college voor gaat leggen bij de komende meerjarenbegroting. Wij zien het belang van het ondersteunen van de toeristische sector, en de leefbaarheid van Giethoorn. Maar voor de PvdA is het wel van belang dat deze investeringen in balans zijn met investeringen die we doen op andere terreinen, zoals in het programma Mijn Steenwijkerland en SamenRedzaam.